Inhoudsopgave
Vanaf het begin van mijn loopbaan in de ouderenzorg is mijn persoonlijke missie dat de laatste etappe van je leven ook de moeite waard moet zijn; zelfs wanneer je kwetsbaar bent en in het verpleeghuis woont. Zeker de babyboomgeneratie die nu qua leeftijd richting de 80 gaat, laat zich niet meer in een keurslijf drukken en wil ‘baas over eigen leven blijven’, bij voorkeur thuis, maar ook in het verpleeghuis.
Als zorgverleners kunnen en willen wij niet anders dan de wens van onze cliënten en bewoners respecteren; zeker wanneer mensen zelf nog goed kunnen beslissen, of zoals we dat in de zorg noemen ‘wilsbekwaam zijn’. Recent is in dit blad Envida ‘aan de schandpaal genageld’, omdat wij een cliënt terug naar huis hebben laten gaan. Zonder twijfel was hier sprake van kwetsbaarheid en een reëel risico op vallen en verwaarlozing. Maar weegt de mening van mantelzorgers, buren en zelfs professionals op tegen de wil van een cliënt? Zeker als er geen sprake is van een gedwongen opname?
De verontwaardiging van de lezers van dit blad, die op social media een bericht van een naaste hebben gelezen en massaal hebben gedeeld, is volstrekt begrijpelijk, maar doet onvoldoende recht aan de (juridische) context waarin Envida werkt. De meeste cliënten kiezen er vrijwillig voor om de stap naar het verpleeghuis te zetten, maar de druk vanuit de familie gaat een steeds grotere rol spelen. Zeker als de familie al jaren intensieve mantelzorg verleent, is het een grote opluchting als het verlossende telefoontje komt dat er een plekje in een van onze woonzorgcentra is. Echter ook dan is het aan cliënt zelf om van die optie gebruik te maken. Heel af en toe gebeurt het dan ook dat de cliënt toch terug naar huis wil en dan kan Envida niet anders dan deze wens honoreren. Natuurlijk nemen we ook in die situaties onze verantwoordelijkheid en proberen we de risico’s te beperken onder andere door de inzet van zorg thuis. We blijven in gesprek en een cliënt kan er op een later moment alsnog voor kiezen om in een woonzorgcentrum te gaan wonen; als deze ook zelf ziet dat het thuis echt niet meer lukt. Ook met de cliënt uit het bericht op social media zijn we, op het moment dat deze column geschreven wordt, nog steeds in gesprek om alsnog in een woonzorgcentrum te gaan wonen.
Ook in de wijkzorg staat eigen regie centraal. Het primaire doel van wijkverpleging is het ondersteunen van zelfredzaamheid. De laatste jaren hebben wij mogen ervaren dat cliënten, mede dankzij slimme hulpmiddelen, meer zelf kunnen dan ze denken, waardoor het aantal zorguren per client eerder af- dan toegenomen is. Tegelijkertijd bieden we wel meer individuele begeleiding aan cliënten met dementie die nog thuis wonen. Voordeel van deze werkwijze is dat Envida nauwelijks een wachtlijst voor wijkzorg (uitgezonderd huishoudelijke hulp) heeft, waardoor nagenoeg alle indicaties van de wijkverpleegkundige ingevuld kunnen worden. Voor veel cliënten en hun naasten is het even wennen dat hun zorgvraag anders ingevuld wordt dan zij verwacht hadden, maar feitelijk doen we niemand tekort. De huisarts schrijft je ook geen antibiotica voor wanneer dat niet nodig is en eigenlijk doet een goede wijkverpleegkundige hetzelfde: stimuleren van zelfredzaamheid en overnemen wat de cliënt of zijn naaste echt niet meer zelf kan.
Het goede nieuws is dat we er in 99% van alle situaties samen prima uit komen. Ook als het ingewikkeld wordt, en cliënten, familie en zorgprofessionals van mening verschillen, blijf ik luisteren naar de wensen van onze cliënten. U wilt toch ook baas over uw eigen leven zijn?
Roger Ruijters
Bestuurder Envida
