Inhoudsopgave
Mosa Meat uit Maastricht presenteerde in 2013 een wereldprimeur: de eerste kweek-hamburger, een stuk echt vlees uit het laboratorium. Met de belofte de voedselconsumptie in de hele wereld te veranderen. Wereldsterren als acteur Leonardo di Caprio, durfkapitalist Chris Sacca en Sergey Brin (mede-oprichter Google) stelden durfkapitaal ter beschikking. Terwijl alleen Brin al met een geschat vermogen van meer dan 115 miljard dollar bij de allerrijksten mensen van de wereld behoort, gaat Mosa Meat zijn hand nu ophouden bij het publiek.
ANALYSE
Even een cijfer. Alleen al in de laatste drie jaren werd bijna 60 miljoen euro verbrand. Bij Mosa Meat zijn er geen inkomsten, alleen uitgaven, investeringen. Het bedrijf is al dik elf jaar een cashburner. Er wordt geld verbrand, er is een negatieve kasstroom. Daar hoeft an sich niets mis mee te zijn: de kost gaat voor de baat uit.
Publiek
De eerste hamburger moet ondertussen nog steeds verkocht worden, want er moet gewacht worden op toestemming van de diverse autoriteiten in veel landen om de hamburgers in de schappen te leggen. Dik elf jaar later na de wereldprimeur komt Mosa Meat nu met een crowdfundingsactie om geld op te halen bij het publiek. Dat is een veeg teken: wat is er aan de hand bij Mosa Meat?
Durf
Mosa Meat verkoopt de crowdfunding zelf als een unieke kans om mede-aandeelhouder te worden samen met de grote wereldsterren DiCaprio, Sacca en Brin, nu het bedrijf zich voorbereidt op industriële productie en verkoop van de hamburgers aan het grote publiek. Die durfkapitalisten van het eerste uur legden al 120 miljoen euro in. Recent kwam daar nog eens 40 miljoen euro bij van institutionele investeerders zoals Merck Ventures en Lowercarbon Capital. "En nu kun jij ook investeren", luidt het wervend.
Disclaimer
Maar let vooral ook even op de scherp geformuleerde disclaimer, in kleine lettertjes. "Don't invest, unless you're prepared to lose all the money you invest. This is a high-risk investment." Vrijvertaald: er is een gerede kans dat ook jouw geld in de komende tijd verbrand wordt en je er niks meer van terugziet. In de beschrijving staat ook dat Mosa Meat nog steeds geen omzet draait.
Vertrouwen
De vraag die zich natuurlijk laat stellen is, wat is er aan de hand? Hebben de investeerders van het eerste en tweede uur het vertrouwen verloren dat er ooit nog geld verdiend gaat worden. Vaak is het zo bij start-ups en scale-ups dat er diverse en soms vele zogenoemde investeringsrondjes zijn, waarbij steeds nieuw kapitaal aangetrokken wordt in ruil voor steeds een stukje van het aandelenbelang. En dat aantrekken van kapitaal lukt meestal als je keiharde doelstellingen haalt. Als er uitzicht blijft op een toekomstige winstexplosie. Want dat is wat veel investeerders hopen: een aandelenbelang opbouwen in wat de nieuwe Unicorn is: een startend bedrijf dat bij een beursgang meer dan één miljard euro waard is. En al die investeerders stoppen wellicht geld in twintig, dertig startende bedrijven waar ze geloof in hebben. Als er één van die bedrijven inderdaad de nieuwe Unicorn is, dan ben je spekkoper. En dat is de reden dat je accepteert dat je in heel veel bedrijven je investering ook afschrijft. Don't invest, unless you're prepared to lose all the money you invest. This is a high-risk investment." Dat kan er financieel gezien ruig aan toe gaan: Amerikanen, Silicon Valley, die zijn dat gewend.
Gedoe
Dat is hoe mannen als Sergey Brin denken. Zo worden ze rijk. En natuurlijk staat het goed als je investeert in een bedrijf dat en de koeien van het slachthuis redt en het milieu redt, omdat er veel minder uitstoot is van gassen die de aarde opwarmen. Maar als die filantropische instelling de enige reden zou zijn voor Brin en andere durfkapitalisten, dan zouden ze makkelijk even bij kunnen storten. Maar dat doen ze kennelijk niet of niet voldoende. Mosa Meat kiest voor crowdfunding, met alle gedoe dat daarbij hoort. En crowdfunding is ook niet goedkoop. De vraag is of andere institutionele investeerders benaderd zijn en bedankt hebben.
Dining-experience
Als je gaat crowdfunden zoals Mosa Meat nu doet, en je moet zo nadrukkelijk waarschuwen voor de risico's, dan is het voor de hand liggend dat je daarvoor links- of rechtsom een hoge prijs moet betalen. Dat kan in de vorm van een hoge rente, want rente is niets anders dan de prijs van risico. Dat kan ook in de vorm van verwatering van de aandelen: je zult in ruil voor geld relatief veel in aandelen-belang moeten overdragen. Dat laatste zullen de investeerders van het eerste uur niet echt fijn vinden. Doe je beide niet, dan is de kans groot dat de crowdfunding mislukt. De unieke "dining-experience" die je sowieso krijgt als je geld aan Mosa Meat geeft, zal niet genoeg zijn om nieuwe toetreders over de streep te trekken.
Alternatieven
Voor goede plannen is er altijd geld, wordt wel eens gezegd. De filosofie van Mosa Meat staat nog steeds als een huis en de opgebouwde expertise zal ongetwijfeld groot zijn. Probleem is evenwel dat nu de marktintroductie zo lang op zich heeft laten wachten, het bedrijf al lang niet meer uniek is. In de hele wereld wordt gewerkt aan alternatieven voor vlees die uit het lab of uit een fabriek komen. Het is bepaald niet gezegd dat Mosa Meat als een van de winnaars uit die concurrentiestrijd zal komen. Dat je de eerste bent met een idee, wil natuurlijk niet zeggen dat daarmee je voorsprong voor meer dan elf jaar is gegarandeerd.