Inhoudsopgave
Het Mannenkoor Borgharen Maastricht werd in 1902 opgericht als het Sint Gregoriuskoor. Vermoedelijk is het koor ontstaan uit het kerkelijk zangkoor Sint Caecilia. De mannen uit dit koor zongen voor de oprichting al profane liederen op onder meer feesten bij de op het kasteel van Borgharen woonachtige baron de Selys-Longchamps, in de cafés van Borgharen, tijdens toneelvoorstellingen of op de bekende kermis in het dorp. Omdat profane muziek het tegenovergestelde is van sacrale muziek, mochten de leden van deze zanggroep zich destijds niet presenteren als kerkelijk zangkoor. Waarschijnlijk gingen ze daarom in 1902 over tot de oprichting van een apart mannenkoor.
Al snel nam het Gregoriuskoor deel aan concoursen in binnen- en buitenland, wat leidde tot grote naamsbekendheid. Dit resulteerde in radio-optredens in steden als Hilversum, Luik, Antwerpen en Brussel. Aan deze bloeiperiode kwam een vroegtijdig einde door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Omdat het Gregoriuskoor niet bereid was om lid te worden van de beruchte Duitse Reichskulturkammer verstomden de stemmen langs de Maas.
Na de oorlog werd de draad weer opgepakt en groeide het koor gestaag, zowel qua leden als naamsbekendheid. In de hoogtijdagen had het koor bijna 80 zangers. Vandaag de dag is dit aantal teruggelopen tot 32. “Corona is daar mede de oorzaak van”, legt bestuurslid Harry ter Linden uit. “We zijn toen letterlijk leden verloren aan de ziekte, maar er waren ook leden die plotseling ervoeren hoe het is om niet naar de repetitie te gaan. Lekker thuis op de bank. Toen de coronapandemie voorbij was, bleven ze ook thuis.”
Samenwerking
Het koor in Borgharen is niet het enige mannenkoor dat kampt met een terugloop van het aantal leden. Dat geldt voor vrijwel ieder koor. De vraag is of de koren niet moeten samenwerken? “Daar geloof ik heel sterk in”, zegt Nol Beckers, die sinds juni de voorzittershamer hanteert. “Natuurlijk wil iedereen het liefst zijn eigen vereniging behouden, maar uiteindelijk gaat het toch erom dat iedereen graag wil zingen. Het ene koor heeft te weinig baritons, het andere te weinig bassen. Dus waarom niet samengaan?”
Naamsbekendheid
In 2006 wijzigde de naam Sint Gregoriuskoor in Mannenkoor Borgharen. Een naam die beter past bij een algemeen mannenkoor met een breed repertoire. In 2013 werd Maastricht nog aan de naam toegevoegd. Het koor wilde hiermee zijn sterke oriëntatie op de stad Maastricht accentueren. Niet alleen vanuit het oogpunt van public relations en marketing, maar zeker ook op de versterking van zijn nationale en internationale naamsbekendheid.
Aanwas
De gemiddelde leeftijd van de zangers ligt ruim boven de 70 jaar. De oudste leden zijn 91. “Maar hun stem is nog steeds fantastisch”, benadrukt Harry ter Linden. “Dit koor heeft een fantastische klankkleur en de kwaliteit was en is nog altijd erg hoog.” Maar de hoge leeftijd baart ook zorgen, want jonge aanwas is er maar sporadisch. “Toen ik 17 was en bij het koor ging, moest ik tien weken lang op zaterdag naar het conservatorium op solfège (notenles; red.). Dat hoef je vandaag de dag aan niemand meer te vragen, laat staan verplichten.”
Dirigenten
Het koor repeteert iedere dinsdagavond in gemeenschapshuis Haarderhof in Borgharen. Zes keer per jaar wordt er nog een concert gegeven. In 2012, bij het 110-jarig bestaan, mocht het koor de muzikale omlijsting verzorgen bij het aanbieden van het bidbook Maastricht Europese Culturele Hoofdstad 2018. Opmerkelijk is ook dat sinds eind jaren veertig van vorige eeuw slechts vier dirigenten voor het koor stonden. Lambert Kengen had de baton tot 1977 in handen. Toine Cremers volgde hem op tot 1993, waarna het de beurt was aan Roger Moens. Sinds 2015 is Fried Dobbelstein de dirigent van het koor.
Jubileum
De kersverse voorzitter is zelf geen zanger, maar wel een muziekliefhebber. Hij is op bestuurlijk niveau altijd heel actief geweest in de harmonie- en fanfarewereld. Toen het vorig bestuur ermee ophield, was Harry ter Linden een van de mannen die het bestuur nieuw leven inblies. “Ik kende Nol persoonlijk en hij leek me wel een geschikte man om met een onbevangen kijk onze vereniging te leiden.” Beckers hoefde niet lang na te denken, ondanks zijn drukke agenda. “Er liggen hier nog genoeg uitdagingen. De financiering van het koor, de ledenwerving, de eventuele samenwerking met andere koren en last but not least het 125-jarig jubileum in 2027. Dat is voor ons echt een stip aan de horizon. Wat er ook gebeurt met het koor, dat jubileum willen we hoe dan ook vieren.”
Maurice van der Linden
Van onze redactie
