Inhoudsopgave
Maastricht wordt de komende vier jaren een stuk donkerder. Dat heeft alles te maken met een nieuw plan voor de straatverlichting. Als lampen van de 23.000 verouderde lichtbronnen aan vervanging toe zijn, wordt overgestapt op het 'Dark Sky' principe.
Een van de belangrijkste innovaties is dat straatlampen op afstand gedimd kunnen worden, bijvoorbeeld als het rustig is op straat. Een woordvoerder van de gemeente: "We kunnen de lampen zachter zetten. Maar als ergens bijvoorbeeld een buurtfeest of evenement is, kunnen we de lampen langer laten branden. Of als de politie vraagt om meer licht in een bepaald gebied. "
Bij het Dark Sky principe wordt en de sociale veiligheid in het donker gewaarborgd en wordt de natuur zo min mogelijk belast. Veel steden kampen met lichtvervuiling.
Het bedrijf Signify, de voormalige lampen-tak van Philips, heeft in Düsseldorf een heel concept neergelegd van intelligente verlichting en dat gecombineerd met het 'smart city'-concept. Dat gaat nog verder dan het Dark Sky principe dat de gemeente wil volgen. Zie het onderstaande filmpje.
Dark Sky houdt onder meer in dat al het licht een duidelijk doel moet hebben. Waar bij conventionele verlichting lichtpunten standaard worden geïnstalleerd bij bijvoorbeeld wegen, voetpaden en ingangen van gebouwen wordt er bij het Dark Sky-principe eerst een afweging gemaakt. Is verlichting op een bepaalde plek wel nodig? Draagt die bij aan sociale veiligheid of verkeersveiligheid? Zijn er alternatieven zoals reflecterende verf op stoepranden, lichtgevende markering voor borden?
Licht moet alleen worden gericht op waar het nodig is. Het Dark Sky-principe beschouwt duisternis als de belangrijkste prioriteit en streeft ernaar lichtvervuiling te minimaliseren. Dit wordt bereikt door gebruik te maken van bijvoorbeeld armaturen die de verstrooiing van licht beperken.
Bij het installeren van verlichting dient er volgens het Dark Sky-principe goed te worden nagedacht over de hoogte van de lichtbron en het oppervlak waarop het licht wordt gereflecteerd. Liefst wordt de lichtbron zo laag mogelijk geplaatst zodat verspreiding van het licht beperkt blijft.
Volgens het Dark Sky-principe wordt er ook rekening gehouden met het moment waarop licht echt noodzakelijk is. Tijden waarop er weinig gebruik wordt gemaakt van een voetpad of weg kan het licht bijvoorbeeld gedimd worden. Sfeerverlichting en aanstraalverlichting vormen hierin de uitzondering. Deze soorten verlichting passen we wel toe maar kunnen niet voldoen aan het verlichtingsprincipe.
Het Dark Sky-principe minimaliseert het gebruik van blauw licht door gebruik te maken van een lichtkleur niet hoger dan 2700K.
De openbare verlichting bestaat in Maastricht nu uit circa 23.000 lichtpunten en heeft een belangrijke functie in de gemeente Maastricht. We gebruiken een klein deel (nog geen 0,5%) van onze verlichting voor sfeer en beleving. Dit heeft in sterke mate invloed op de aantrekkelijkheid van de stad. Een groot deel van deze verlichting is oud en ouderwets, daarom is er in het beheerplan een grote vervangingsopgave opgenomen.
Er komt veel kijken bij het beheren en onderhouden van de bijna 23.000 lichtpunten in Maastricht. Het is niet alleen maar een lamp vervangen of een scheve mast weer rechtzetten. Het gaat ook over ruimtelijke kwaliteit, elektrische veiligheid, energie besparen en rekening houden met de natuur.
De straatverlichting kost Maastricht in 2025 op jaarbasis zo'n vier miljoen euro en dat loopt op naar vijf miljoen euro in 2029.
Van onze partner
