Inhoudsopgave
In september 2017 verbleef ik een aantal dagen in München, de hoofdstad van Beieren. Tijdens dit verblijf bezocht ik onder meer het voormalige concentratiekamp Dachau. Dit concentratiekamp was het eerste op grootschalige wijze opgezette concentratiekamp van de SS in nazi-Duitsland. Het lag ongeveer twintig kilometer ten noordwesten van München. Op 22 maart 1933 werd het kamp in gebruik genomen. Ruim twaalf jaar later, op 29 april 1945, vond de bevrijding door Amerikaanse troepen plaats.
Hoewel Dachau geen vernietigingskamp was, overleden in het kamp minimaal 41.500 mensen. Tegenwoordig is het concentratiekamp een museum en gedenkplaats. Tijdens mijn bezoek trof ik een gedenkplaat aan voor de Maastrichtenaar Robert Regout. Wie was deze Robert? En waarom is in Dachau die gedenkplaat aanwezig?
Een achterkleinzoon van Petrus Regout
Op 18 januari 1896 kwam de latere jezuïet en rechtsgeleerde Robert Regout ter wereld in het statige huis van zijn ouders, gelegen in de chique Stationsstraat in Wyck. Volgens zijn geboorteakte, waarin hij de namen Robertus Hubertus Wilhelmus ontving, werd hij geboren op huisnummer 32. Tegenwoordig maakt dit pand onderdeel uit van Designhotel Maastricht. Zijn vader Louis Hubert Willem Regout (1861-1915) werd later minister van Waterstaat, terwijl zijn gelijknamige oom Robert Regout (1863-1913) in datzelfde kabinet minister van Justitie was. De moeder van Robert was de in Amsterdam geboren Wilhelmina Joanna Everard. De bekende Petrus Regout (1801-1878), de eerste grootindustrieel van Nederland, was zijn overgrootvader.
Toen Nederland bezet werd door nazi-Duitsland was Robert Regout buitengewoon hoogleraar volkenrecht aan de Universiteit Nijmegen. Hij reisde stad en land af om advies te geven over de ontstane situatie. Hij riep zelfs op tot verzet, en adviseerde universiteiten om een rechte rug te houden tegenover de Duitse bezetter. Aan het begin van de bezetting verscheen een artikel van zijn hand waarin hij de rechten en plichten van Duitsland beschreef in het kader van de bezetting van Nederland.
Dit alles zorgde er voor dat de Duitse bezetter achterdochtig werd omdat Robert Regout de Duitse plannen met Nederland kon dwarsbomen. Begin juli 1940 werd Robert gearresteerd. Na een lange tijd van gevangenschap in Arnhem en Berlijn, werd hij uiteindelijk in juli 1941 op transport gesteld naar het concentratiekamp Dachau. In Dachau stond hij vele lotgenoten bij. Op 28 december 1942, 82 jaar geleden, overleed Robert Regout door uitputting, slechts 46 jaar oud. Zijn bevlogenheid had hij moeten bekopen met de dood.
Gedenktekens
In de grafkapel van de familie Louis Regout op de Algemene Begraafplaats aan de Tongerseweg bevindt zich een marmeren gedenkplaat voor Robert Regout. In de Jezuïtenberg kwam na de oorlog een gedachteniskapel tot stand met een wandschildering. Op die wandschildering prijkt de naam van Robert Regout, samen met vier andere jezuïten die tijdens de Tweede Wereldoorlog om het leven kwamen. In de doopkapel van de Sint Martinuskerk in Wyck, de kerk waar hij gedoopt werd, hangt een portretschilderij van Robert.
De gedenkplaat die ik in Dachau aantrof, werd in 2015 aangebracht. In diverse Nederlandse steden zijn straten vernoemd naar Robert Regout, waaronder Nijmegen, Roermond en Oss. Op dit moment bestaat in Maastricht geen straat die de naam van deze bijzondere Maastrichtenaar draagt. Meer informatie over Robert Regout kan gelezen worden op de website die ter nagedachtenis in het leven werd geroepen.
Van onze redactie
