Inhoudsopgave
Onrust bij het United World College in Maastricht sinds De Nieuwe Ster het verhaal naar buiten bracht over meerdere meldingen van seksueel misbruik door schoolpsycholoog Simon M.
Probeerde de school aanvankelijk nog de zaak stil te houden voor zowel studenten, ouders, als de buitenwereld, nu lopen er verschillende onderzoeken naar wat er zich af heeft gespeeld de afgelopen jaren. Hoe kon het dat een man, die binnen een UWC-school minderjarige meisjes misbruikte, nog jarenlang in Maastricht bij het UWC met kinderen kon werken, terwijl de directie wist wie ze in huis hadden gehaald? Een reconstructie.
Beweging
Het United World College is niet zomaar een onderwijsinstelling. Wereldwijd zijn er slechts achttien UWC’s. Wie er wil studeren moet over het algemeen een dikke beurs hebben. In Maastricht gaat het om een jaarlijks collegegeld van zo’n 11.000 euro. In andere landen is het vaak een veelvoud. Wat United World College zelf wil uitstralenis dat iedereen een kans krijgt om te studeren aan het UWC. United World College spreekt over een beweging. Een brede, internationale educatieve beweging die zich inzet voor vrede en duurzaamheid door middel van onderwijs. Via een speciaal programma krijgen talentvolle, maar arme kinderen uit de hele wereld de kans om met een beurs toch te studeren aan de prestigieuze school.
Campus
Maastricht is een van de 18 steden wereldwijd waar een United World College is gevestigd. Speciaal voor de komst van de school werd een nieuw gebouw met campus neergezet aan de Discusworp achter het Geusseltstadion, net buiten de stad. Daar studeren momenteel 900 kinderen in de leeftijd tot 18 jaar. Een deel van de oudere studenten woont intern op de campus. Dat het United World College een prestigieuze school is blijkt wel als in Maastricht het UWC opengaat in oktober 2013. Niemand minder dan Koning Willem Alexander komt naar de stad om de officiële opening te verrichten.
Wales
Toch is het niet zo vreemd dat Willem Alexander het UWC opent. De banden tussen ons Koningshuis en het UWC zijn heel nauw. Willem Alexander is een oud-student van het United World College en beschermheer van UWC Nederland. De Koning studeerde aan het United World College in Wales, een school die gezien wordt als dé school voor prinsen en prinsessen uit de hele wereld. Het United World Atlantic College, zoals de school in Wales officieel heet is het oudste UWC. Dochter Alexia trad in de voetsporen van haar vader en studeerde in 2021 en 2022 ook in Wales, net als de Belgische kroonprinses Elisabeth en een aantal leden van het Spaanse Koningshuis. De Koning van Jordanië is president van UWC International. Met zoveel royals betrokken bij het United World College is het logisch dat het zorgvuldig opgebouwde imago van de school heilig is.
Waterford
Dat imago krijgt begin november een forse knauw als het misbruikschandaal bij UWC naar buiten komt. Het is oud-studente Sofia die zich meldt bij De Nieuwe Ster met het verhaal dat zij en een aantal mede-studenten seksueel misbruikt zijn op het UWC Waterford, in Afrika. Waterford is al even prestigieus als UWC Wales. Leden van de familie van Afrikaanse presidenten onder wie Nelson Mandela studeren er. De nu 23-jarige Sofia wordt er seksueel misbruikt door schoolpsycholoog Simon M. En ze is niet de enige. Bij het United World College Waterford zijn minstens vier gevallen bekend. De eerste melding van wangedrag door M. wordt in 2016 al aan de schoolleiding gemeld. De school in zuidelijk Afrika zegt dat nadat de meldingen bekend waren United World College Waterford onmiddellijk de informatie heeft gedeeld met het UWC in Maastricht. Dat was meteen nadat M. wegging bij UWC Waterford om aan de slag te gaan in Maastricht. De directie in Maastricht houdt tot op de dag van vandaag vol dat ze pas recent op de hoogte zijn van het verleden van M. Mogelijk geldt dat voor de huidige directrice Viki Stiebert die pas sinds dit jaar in functie is, maar haar voorgangers waren wel degelijk op de hoogte.
Ons-kent-ons
De wereld van United World College is een kleine wereld omdat er slechts 18 scholen wereldwijd zijn. Docenten en directieleden hoppen tijdens hun internationale loopbaan van UWC naar UWC. We zien een hechte relatie tussen UWC Waterford in Swaziland en het Maastrichtse UWC. Telkens duiken dezelfde namen op. De hoofdrolspelers op een rijtje:
· Kate Doyle. Op het moment dat de meldingen van misbruik bij UWC Waterford bekend worden is Kate Doyle Deputy Head of School. Ze werkt tussen januari 2015 en december 2017 op het UWC in Swaziland. Dat is in de periode dat het misbruik plaatsvond en dat er ook meldingen zijn gedaan bij de schoolleiding. Doyle moet dus op de hoogte zijn geweest van de gedragingen van haar collega Simon M. Doyle werkt sinds december 2017 op het UWC Maastricht als Deputy Head of College.
· Lodewijk van Oord. Hij is tussen juli 2017 en juli 2024 directeur bij het UWC in Maastricht. Ook hij heeft een connectie met UWC Waterford, waar hij tussen augustus 2010 en juli 2014 Director of Studies is. Daarvoor van 2004 tot 2010 is hij Head of Department bij UWC Wales, de school waar Koning Willem Alexander en zijn dochter studeerden. Van Oord wist van de meldingen over seksueel misbruik door zijn collega Simon M. Dat blijkt uit een email die hij stuurt in april 2022 naar Sofia, een van de slachtoffers van M. Hoewel Lodewijk van Oord dus al in 2022, maar waarschijnlijk al veel eerder op de hoogte was van het verleden van M., wordt met die wetenschap niets gedaan. Oord is telg uit de bekende, schatrijke familie Van Oord, die al meer dan 150 jaar een wereldwijd baggerbedrijf runt. De broer van Lodewijk, Govert van Oord is er CEO. Lodewijk zit niet in het familiebedrijf. Hij legt zich na zijn vertrek bij UWC Maastricht volledig toe op het schrijverschap. Daarover later meer. Tijdens zijn afscheid deze zomer bij UWC Maastricht vergelijkt hij het UWC met Hotel California, de hit van The Eagles. ‘You can check out anytime you like, but you can never leave.’
· Angelique Paulussen. Zij is sinds 2020 Chairman of the Board bij UWC Maastricht. Zij is geen onbekende van Lodewijk van Oord en zijn familiebedrijf. Sterker nog. Paulussen is nog steeds betrokken bij het bedrijf als Non Executive Board Member bij Merweoord, een van de bedrijfsonderdelen van het baggerbedrijf.
En dan de man waar het allemaal om draait, Simon M. Werkte tot 2016 bij UWC Waterford, waar het misbruik zich afspeelde. Meldingen over het gedrag waren daar bij de directie bekend. Bij dezelfde mensen waar M. ook in Maastricht mee kwam te werken. Toch kan M. zonder problemen nog datzelfde jaar aan de slag bij het UWC in Maastricht, een school met 900 minderjarige leerlingen. Bizar. Hij wordt in Maastricht zelfs aangewezen als vertrouwenspersoon waar leerlingen terecht kunnen als er sprake is van geweld of seksueel misbruik. Die rol vervult hij samen met Kate Doyle, voormalig collega van UWC Waterford.
Referentie
Hoewel de eerste meldingen van seksueel misbruik al in 2016 aan de oppervlakte komen, duurt het tot begin 2023 voordat er een politie-onderzoek wordt gestart naar aanleiding van de aangifte van Sofia. Gedurende het politie-onderzoek, waarvan ook de leiding van het UWC in Maastricht op de hoogte is, blijft Simon M. gewoon in functie en onderhoudt hij nauwe contacten met de minderjarige studenten, die niets weten van zijn verleden op Waterford en de meldingen van seksueel misbruik.
Steunbewijs
Pas als het politie-onderzoek op stoom komt moet M. plots vertrekken rond de zomer van 2023. De reden van zijn vertrek wil het UWC niet zeggen, alleen dat het contract in 2023 werd beëindigd. De man kreeg geen referentie mee van het United World College. Het politie-onderzoek in Nederland leidt uiteindelijk niet tot een strafrechtelijke vervolging. De reden is een gebrek aan steunbewijs. De Officier van Justitie vindt dat er wel een strafbaar feit heeft plaatsgevonden, maar besluit door het gebrek aan steunbewijs de zaak te laten rusten.
Meldingen
Dat laten rusten, doen niet ouders, studenten en oud-studenten van het UWC, die na de publicaties in De Nieuwe Ster vol vragen zitten richting de school. Vragen als hoe het kan dat iemand die verdacht wordt van seksueel misbruik en waar tegen verschillende meldingen zijn gedaad, jarenlang kan werken met minderjarige kinderen in Maastricht, terwijl de directie op de hoogte was van het verleden van M. De kat op het spek binden.
Recherchebureau
Intussen zijn er verschillende onderzoeken opgestart. Een van de onderzoeken in opdracht van het UWC Maastricht wordt gedaan door het recherchebureau Hoffmann. De leiding van het UWC in Maastricht heeft altijd benadrukt dat er over Simon M. geen klachten zijn binnengekomen over grensoverschrijdend gedrag in Maastricht. Toch wordt dit nu wel onderzocht door Hoffmann, blijkt uit een brief van directrice Angelique Paulussen. Ze schrijft: ‘Doel is om alle relevante feiten en omstandigheden rondom de werving, selectie en het vertrek van Simon M. in 2023 te reconstrueren. Het onderzoek richt zich met name op meldingen en/of incidenten van ongepast gedrag binnen UWC Maastricht. We benadrukken met klem dat dit een feitenonderzoek betreft en dat het geenszins zeker is dat de klachten gegrond zijn of zullen worden bevonden.’
Het onderzoek van Hoffmann kijkt dus nadrukkelijk naar de werving en selectie, maar ook naar het vertrek van M. in 2023. Op het moment dat M. moest vertrekken was Lodewijk Van Oord de directeur.
Literaire werk
Ook het hoofdkantoor van UWC in Londen, doet onderzoek naar de zaak. Voor dat onderzoek is Gill Sommers, managing Director van The Safeguarding Consultant ingevlogen. Zij heeft inmiddels gesproken met de slachtoffers, onder wie Sofia, die de zaak aan het rollen bracht. Binnen twee weken zou het eindverslag moeten uitkomen.
De rechercheurs van Hoffmann kijken dus ook naar de rol van Lodewijk van Oord die, een paar maanden na de start van het politie-onderzoek vertrok bij UWC Maastricht om fulltime schrijver te worden. Over het literair werk van Lodewijk van Oord is nog het een en ander te doen. De 47-jarige Van Oord schrijft in een van zijn verhalen onder meer over de relatie tussen een arts, Simon genoemd, en een jonge patiënte en in een ander boek gaat het over de relatie tussen een 16-jarige meisje en een docent op een sjieke school in Wales.
Beschuldigingen
De internationale onderzoekster Gill Sommers heeft er een mening over en noemt het werk ‘very disturbing’, gelet op de functie die Van Oord had als directeur bij het UWC en gelet op het feit dat hij wist van de beschuldigingen richting Simon M. Zoals eerder vermeld stopte Van Oord als directeur bij het United World College in Maastricht om zich volledig toe te leggen op het schrijverschap. Onderstaand een fragment uit het korte verhaal over een arts, die in het boek Simon Snelman wordt genoemd.
‘Snelman sprong door het gordijn. Een diepe zucht ontsnapte aan zijn longen, hij ijsbeerde door de kamer. Dit kon niet, wist hij, terwijl hij zijn veters losmaakte en zijn schoenen uittrok. Ik overschrijd een grens, dacht hij, terwijl hij zijn riem losmaakte en zijn gulp openritste. Terwijl zijn pantalon over zijn enkels zakte en, gevolgd door een witte onderbroek, op de grond achterbleef, besefte hij dat hij niet anders kon dan haar spel helemaal mee te spelen. Ze heeft me in haar macht, vloekte hij in gedachten, ik ben volstrekt chantabel geworden.’
Uit: Thesmophoria, Lodewijk van Oord
Symptomen
Het verhaal is een schok voor Sofia, die door M. is misbruikt. Het verhaal van Van Oord laat in haar ogen wel heel veel paralellen zien met wat haar is overkomen. Het misbruik gebeurde op het UWC Waterford onder het mom van een medisch onderzoek. Sofia was onder behandeling van schoolpsycholoog M. die vertelde dat een van de symptomen van een depressie opgezette lympheklieren waren. Om die reden moest hij Sofia lichamelijk onderzoeken, terwijl dit een fake-onderzoek was.
Gelet op het onderzoek van Hoffmann naar de feiten en omstandigheden rond de werving, selectie en het vertrek van Simon M. is het vreemd dat UWC-directeur Angelique Paulussen, die betrokken is bij en betaald wordt door het familiebedrijf van Lodewijk van Oord, onderzoek laat doen naar Van Oord.
Brief
En dan zijn er nog oud-studenten die aan de bel trekken. Vorige week traden 18 internationale oud-studenten van het UWC Maastricht naar buiten. Ze stuurden een brief met hun zorgen naar de UWC-scholen in Europa, Canada, Mexico en Afrika waarin ze vraagtekens zetten bij de rol van Van Oord, die op de hoogte was van de beschuldigingen richting Simon M., maar geen actie ondernam. De oud-studenten willen dat de school een grondig onderzoek doet waarin gekeken wordt naar de rol van stafleden zoals Kate Doyle, die met Simon M. werkte bij UWC Waterford, voordat ze beiden naar Maastricht kwamen. Duidelijk moet worden wanneer de directie wist van de aantijgingen richting Simon M., welke stappen toen genomen zijn en de reden waarom de school niet zelf leerlingen eerder heeft geïnformeerd over het verleden van M. De uitkomst van het onderzoek moet aan alle leerlingen worden bekendgemaakt.
Standaardbrief
Intussen is ook Sofia uitgenodigd door Angelique Paulussen om haar verhaal te doen aan de rechercheurs van Hoffmann. Het is de eerste keer sinds 2022 dat het UWC Maastricht haar heeft benaderd. Het is dezelfde standaardbrief die naar iedereen is gestuurd die relevant kan zijn voor het onderzoek. Het is niet bekend wanneer het rapport van Hoffmann moet zijn afgerond. UWC heeft ook een vertrouwenspersoon ingeschakeld en de opdracht gegeven om de feiten op een rij te zetten. Dit onderzoek moet rond februari klaar zijn.
Dit artikel verscheen eerder in de gedrukte versie van De Nieuwe Ster.
Voor dit artikel sprak De Nieuwe Ster met slachtoffers van seksueel misbruik door Simon M.We spraken met de politierechercheur die het onderzoek in Nederland deed en de aangifte opnam. We hadden inzage in de mailwisselingen tussen de directie en slachtoffers. Ook beluisterden we Teamsgesprekken tussen de directie en (oud)leerlingen van UWC Maastricht. Na de eerste publicatie op de website van De Nieuwe Ster meldden zich tien (oud) leerlingen uit de hele wereld bij onze redactie met hun ervaringen over grensoverschrijdend gedrag door M. Op dit moment lopen er verschillende door UWC Maastricht opgestarte onderzoeken die helderheid moeten brengen in wat er tussen 2016 en 2024 is gebeurd in relatie tot Simon M.
Ondanks herhaalde verzoeken wilde het United World College niet reageren. Formeel valt het UWC Maastricht onder de Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO). Ook deze stichting heeft laten weten niet te willen reageren.
