Inhoudsopgave
Mette Laugs, directeur-bestuurder van Philzuid, kijkt terug op een mooi jubileumjaar van het tienjarige orkest. “Mensen zien ons, komen graag en ervaren de kracht van de klassieke muziek. Het orkest draait op volle toeren, speelt op hoog niveau en we werken met elkaar op een goede, open en transparante manier.”
Door: Mikos Pieters
Laugs maakte twee maanden geleden de overstap van het conservatorium in Maastricht naar het symfonische orkest van Zuid-Nederland. “Ik val zeker met mijn neus in de boter omdat hier alles al heel goed staat. Een prachtig orkest en een goed managementteam en staf.”
Het is een cruciale tijd waar ook het voortbestaan van Opera Zuid haar volle aandacht heeft. “Zuid-Nederland kan gewoon niet zonder Opera Zuid. Ik blijf altijd hoop houden. Ik ben een heel positief mens. Voor het orkest zou het ook een grote tegenspoed zijn omdat we twee opera’s per jaar samendoen. Daar ben ik dan ook nu over in gesprek met het ministerie van OC&W en de regionale politiek. Het kan niet zo zijn dat Opera Zuid als instituut hier zou verdwijnen.”
Zonder geschiedenis
Philzuid zelf is het resultaat van een gedwongen fusie tussen het Limburgs Symfonie Orkest en Het Brabants Orkest. Met de komst van Mette Laugs lijkt een nieuwe fase aan te breken. “Ik moet zeggen dat het fijn is om hierbinnen te komen zonder geschiedenis. Het is nu één orkest en ik ervaar het ook als één orkest. Ik denk echt dat die moeilijke tijd voorbij is, het orkest is een eenheid.”
Het orkest bestrijkt de provincies Zeeland, Noord-Brabant en Limburg waarbij de Zeeuwen financieel niets bijdragen en de provincie Limburg en gemeente Maastricht meer doen dan de provincie Noord-Brabant en gemeente Eindhoven. “Ik wil Zeeland ook nog betrekken. Het gaat niet alleen om geld maar ook omdat ik heel graag de klassieke muziek aan iedereen wil laten horen. Ik denk dat juist vanwege mijn passie en hart voor de klassieke muziek het makkelijker is om dat gesprek te voeren.”
Philzuid heeft zowel Eindhoven als Maastricht als standplaats. “Mijn man is Limburger, ik heb een Limburgse vader en zelf ben ik in Den Bosch geboren. Ik voelde veel affiniteit met dit orkest omdat ik dus die Brabantse en Limburgse roots in mij draag. Ik ben drie jaar werkzaam bij het conservatorium geweest en dat vond ik eigenlijk iets te kort. Maar hoe vaak komt deze baan voorbij?”
Van onze redactie
Theresiakerk
Philzuid heeft de repetitieplek in het Theater aan het Vrijthof verlaten zodat daar de Middenzaal kan worden gerealiseerd. Het orkest is neergestreken in de Theresiakerk en gebruikt deze onder de noemer Opus 9 als standplaats en repetitieplek. “Het is heel fijn dat we hier kunnen repeteren. Er zijn hier inmiddels ook concerten geweest voor de mensen die in de omgeving wonen. We hebben de akoestische en de verwarmingsproblematiek al een heel eind opgelost, dat is heel fijn.”
De plannen voor de komende jaren lagen al klaar. Gezien haar achtergrond is het niet onlogisch dat Mette Laugs vooral het accent op talentontwikkeling wil vergroten. “De afgelopen jaren zijn in heel Nederland de muziekscholen langzaam verdwenen. Daardoor heb je een stuk minder mogelijkheden voor de hele piramide naar de professionele wereld toe om iedereen en zeker ook jonge mensen te betrekken bij muziek. Daar ligt ook mijn hart. Hoe kun je jong talent betrekken en hoe kun je mensen de kans geven om bij Philzuid ervaring op te doen?”
“We hebben net een plan ingediend bij OCW voor jong talent. Er is zoveel talent hier in deze regio in het zuiden van Nederland. De blaascultuur in de regio is niet weg te denken en die wortels zijn belangrijk.” Samenwerking met de amateurverenigingen staat ook op haar agenda. “Daar wil ik ook graag op inzetten. Die plannen moeten nog uitgewerkt worden, maar dat is voor mij een belangrijk thema.”
Divers publiek
Jong publiek weet het orkest te bereiken via de philsurround en de philmob. “Ik vind het zeer positief om te zien hoeveel divers publiek we bereiken. Je hebt de verantwoordelijkheid voor de canon en je hebt een verantwoordelijkheid om voor een divers publiek een diverse programmering te maken. Ik ben er niet voor om de hele traditionele orkestwereld op zijn kop te zetten. Ik wil samen met alle mensen die hard werken bij Philzuid nieuwe ideeën en plannen uitwerken zodat we nieuw publiek blijven bereiken. Ik denk hierbij aan korte lunchconcerten voor mensen die minder tijd hebben om een hele avond te komen luisteren.”
De charismatische Duncan Ward heeft onlangs zijn chef dirigentschap verlengd tot de zomer van 2028. “Ik heb Duncan leren kennen als heel open en positief. Hij draagt echt bij aan de verbinding tussen het orkest en het publiek. Hij heeft een zeer warm hart voor het orkest.”
Kwaliteit
De kwaliteit van het orkest is voor beiden een prioriteit. “Iedereen wil natuurlijk zo goed mogelijk spelen, elke musicus legt de lat hoog. Het is zo mooi als je van al die musici een geheel kan maken en daarom is het van belang dat je hele goede dirigenten aantrekt die van het orkest een mooie eenheid kunnen maken.”
Het orkest vergt veel van de musici. “Het reizen is heel intensief voor dit orkest. Het is echt een heftig vak hoor, altijd op topniveau presteren.” Daarom heeft Laugs ook oog en oor voor de interne organisatie. “Ik heb me voorgenomen elk orkestlid elk jaar een keer wat langer te spreken. Voor mij maakt het niet uit of je tutti speler bent of een aanvoerder. Je bent onderdeel van het complete systeem waarin je een hele belangrijke functie hebt. Het in de kracht zetten van de musici waardoor je als geheel kan groeien, is het mooiste wat er is.”
Kracht van muziek
Het helpt dat Mette Laugs zelf ook musicus is. Ze begon haar carrière als fagottiste. “Ik heb zelf van binnenuit de orkestwereld goed ervaren. Het is heel fijn als je gewaardeerd en gezien wordt als musicus in een orkest, dan voel je dat je een belangrijk bouwsteentje bent in het grote geheel.”
De kracht van muziek is haar drijfveer. “Het is zo mooi om mensen muziek te laten horen of met muziek bezig te laten zijn en schoonheid te laten ervaren. Zo divers als mijn leven is geweest, zo divers is mijn keuze in muziekrepertoire. Als je mij vraagt wat ik zelf het liefst speelde dan is dat Sjostakovitsj. Die diepere emotionele, donkere laag in zijn muziek past heel erg bij mij als musicus. Ik speel zelf nog een beetje, gewoon voor de lol. Ik ga dat nu niet op professioneel niveau doen, want deze baan als directeur-bestuurder is heel intensief.”
Transparantie en openheid tekenen haar manier van werken. “Ik neem mijn ervaring, mijn enthousiasme, mijn energie, mijn passie en mijn ideeën mee. Met hiërarchie heb ik eerlijk gezegd niet zoveel, we maken het orkest samen tot een succes. Kritische vragen aan elkaar stellen is belangrijk en dat je de neuzen dezelfde kant op hebt staan zodat we met z’n allen kunnen uitdragen waar we voor staan. Het is kijken, luisteren en oprecht geïnteresseerd zijn.”
Hogere kosten nopen tot keuzes
“Je moet vooruitkijken. Je moet anticiperen. Je moet ervoor zorgen dat je de boel op orde hebt en je moet een plan bedenken voor wat je gaat doen bij eventueel financieel moeilijkere tijden. We moeten heel goed nadenken over waar we het geld aan uit geven. We gaan het orkest niet groter maken.” Met als geruststelling: “Maar ik ben ook niet van plan om het orkest te laten krimpen.”
“Het zou echt heel mooi zijn als we meer vrienden en meer sponsoren kunnen verwelkomen.” De actie Adopteer een raam voor de renovatie en verduurzaming van Opus 9 was al een groot succes. “Als je projectmatig op die manier aan crowdfunding doet dan blijkt dat mensen hier graag voor Philzuid aan bijdragen.”
Gewoon Mette
Zonder het optimisme te verliezen. “Je kunt niet ieder moment bang zijn voor wat de toekomst brengen gaat. We voeren het gesprek zowel intern als extern en we zetten de schouders eronder.”
“Ik heb nooit het gevoel dat het bijzonder is wat ik bereikt heb als vrouw. Ik ben gewoon Mette, een mens in de rol van directeur-bestuurder, die op z’n tijd beslissingen moet en kan nemen. Maar mijn doel is om het samen te doen voor ons publiek dat geniet van onze muziek. Juist in deze roerige tijden hebben we kunst en cultuur nodig om mensen te verbinden.”
Van onze redactie
Van onze redactie
