Inhoudsopgave
Het succes van Arriva in Maastricht laat zich, mede dankzij de big data waar het bedrijf over beschikt, vrij precies in cijfers uitdrukken. In de hoofdstad stappen dagelijks 27.600 mensen op de bus. Dat is 25-30% van het totale aantal opstappers in heel Limburg. Het busvervoer is zo fijnmazig geregeld, dat voor 98,6% van de inwoners een busstation binnen 400 meter bereikbaar is.
De belangrijkste voorzieningen zijn vrijwel altijd binnen 30 minuten te bereiken met maximaal één overstap. Station en Markt zijn goed voor 50% van de bestemmingen. MUMC+ (het ziekenhuis) en het Centre Céramique zijn de andere populaire bestemmingen.
Klant
Waar Arriva goed in is, is het centraal stellen van de klant. Dankzij de data die via de OV-chip en via tellingen van bijvoorbeeld chauffeurs binnenkomen, kan een zeer robuust én tegelijkertijd zee efficiënt netwerk onderhouden worden. Dat is ondernemerschap pur sang en dat is verklaarbaar: Arriva is voor 40% van zijn inkomsten afhankelijk van subsidie, de overige 60% komt uit reizigersinkomsten.
Harmonicabussen
Arriva laat dinsdagavond mooi zien hoe dat succes verklaard kan worden. Arriva wil op de grote lijnen naar het centrum gaan werken met 'gelede' bussen, harmonicabussen van 18 meter lang. Om zo de reizigers "een beter comfort" te bieden. Arriva verwijst graag naar het succes van de Park and Ride Maastricht Noord, waar lijn 10 vertrekt. Op drukke dagen stappen daar bijna duizend mensen van hun auto over op de bus. Van die zogenoemde 'hubs' moeten er de komende jaren meer komen aan de randen van de stad. Goed tijdens topdruktedagen, maar gelet op de hoge frequentie van af- en aanrijden ook interessant voor de eigen inwoners.
Biesland
In Limmel is besloten de buslijn uit de woonstraten te halen en te verplaatsen naar de Beatrixhaven. Voor de reizigers betekent die slimme combinatie met lijn-10 dat er nu tien bussen per uur naar station of Markt rijden. Voor de bewoners van Biesland wordt sinds kort een bus ingezet die rechtstreeks naar de Brusselse Poort rijdt. Ook dat lijkt al weer een succes. Arriva zet op gebieden die te klein zijn voor een grote bus, achtpersoons-busjes in. Dat geldt bijvoorbeeld voor Sint Pieter en Villapark.
Campus
Op alle manier denkt Arriva na over de verbetering van het netwerk. Zo wordt nu al gekeken naar het gebied Randwyck, waar de Health Campus is gepland. Dat wordt een steeds grotere bestemming, zeker met het MECC en het ziekenhuis in de buurt.
Inzichten
Opmerkelijk is ook dat Arriva en de gemeenteraad in Maastricht allebei het beste voor de reizigers/inwoners nastreven, maar dan op belangrijke onderdelen ander ideeën hebben. De politiek - Jan Janssen vroeg ernaar - wil op vrijdag tijdens de drukke weekmarkt de bussen niet meer over de Markt laten rijden. Dat zou veel te gevaarlijk zijn.
Stapvoets
Dennis Jongen van Arriva begrijpt de vraag, maar legt uit dat er eigenlijk geen probleem is. "Als we om moeten rijden, staan onze bussen in de file die op de vrijdag staat voor de ingang van de parkeergarage Mosae Forum. Dat is niet te doen. Als we stapvoets over de Markt rijden is voor iedereen de doorstroming veel beter. Daarbij komt: onze chauffeurs kennen de situatie. Stapvoets rijden en het ijscobelletje gebruiken gaat prima. We willen juist de klanten op de plek brengen waar ze willen zijn. Dat is op de Markt. Als we overal waar het gevaarlijk zou kunnen worden wegblijven, dan gaat dat niet. Kijk bij het station wat daar allemaal gebeurt. Als je daar met een drone boven zou hangen, zou je niet geloven wat allemaal voorbij vliegt. Ook daar is het devies, stapvoets rijden."
Bassinbrug
Nog zo'n verschil van inzicht is er over de route over de Bassinbrug. De politiek heeft al besloten dat die route in 2031 verlegd wordt naar de Verlengde Maasboulevard en dat de brug daarna afgebroken kan worden. Waar Maastricht een nieuw Saint-Tropez ziet verrijzen, ziet Arriva de donkere wolken al hangen. Voor haarzelf of voor de opvolger die vanaf 2031 aan een nieuwe concessie mag beginnen. Jongen van Arriva: "Met dat omrijden verliezen we minimaal één tot twee minuten. Dat lijkt weinig, maar voor ons betekent het dat je de hele puzzel van het ov-netwerk in Maastricht opnieuw moet uitdokteren: je zult die twee minuten elders in het netwerk moeten terugwinnen. En dat kan betekenen dat je buslijnen moet laten vallen, de frequentie moet verlagen of kortere routes moet zoeken. Dat wil je niet. Dus wij zijn blij met de Bassinbrug, daar gaan dagelijks honderden bussen overheen."
Q-Park
Het succes, de toekomstvisie (hubs!) en de op data gebaseerde inzichten van Arriva kunnen ook gevolgen hebben voor de discussie wat Maastricht moet doen met de Q-Park parkeergarage onder het Vrijthof, als die na afloop van het contract met Q-Park terugkomt in handen van de gemeente. Die vraag werd gisteren ook al gesteld. Het terugdringen van auto's in de stad is een van de politieke topics dat nu speelt en de komende jaren zal blijven spelen.